รัสเซียเปิดทางซื้อขายคริปโตอย่างเป็นทางการปี 2026 ตลาดหลักทรัพย์ใหญ่พร้อมเข้าร่วม

รัสเซียเตรียมเปิดตลาดซื้อขายคริปโตอย่างเป็นทางการในปี 2026 โดยตลาดหลักทรัพย์มอสโกและตลาดหลักทรัพย์เซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก ระบุว่าพร้อมให้บริการซื้อขายสกุลเงินดิจิทัลทันทีที่แผนการควบคุมคริปโตของรัฐบาลถูกบัญญัติเป็นกฎหมาย ซึ่งคาดว่าจะแล้วเสร็จภายในเดือนกรกฎาคม ปี 2026

การประกาศความพร้อมของสองตลาดหลักทรัพย์รายใหญ่ มีขึ้นหลังจากธนาคารกลางรัสเซียเปิดเผย ‘แผนแนวทางกำกับดูแลคริปโต’ เมื่อวันที่ 23 ธันวาคม โดยย้ำว่า จะสร้างระบบกฎหมายด้านสินทรัพย์ดิจิทัลให้ครบถ้วนภายในกลางปี 2026 ทั้งมอสโกและเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กต่างลงมือพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานเทคโนโลยีเพื่อรองรับการซื้อขายคริปโตแล้ว ทั้งนี้ ตลาดมอสโกได้เริ่มออกแบบระบบซื้อขายคริปโตของตัวเอง ส่วนตลาดเซนต์ปีเตอร์สเบิร์กยืนยันว่ามีเทคโนโลยีด้านการซื้อขายและการชำระบัญชีพร้อมให้บริการแล้ว

แม้รัสเซียจะเคยแสดงท่าทีคัดค้านคริปโตอย่างชัดเจน แต่ความเคลื่อนไหวจากกระทรวงการคลังเมื่อกลางปี 2024 ที่อนุญาตให้ ‘นักลงทุนที่ผ่านการรับรอง’ สามารถซื้อขายคริปโตในตลาดที่ได้รับใบอนุญาต ได้จุดกระแสปฏิรูปด้านกฎระเบียบ อนาโตลี อัคซาคอฟ ประธานคณะกรรมการด้านตลาดการเงินของสภาดูมาระบุว่า “ตลาดหลักทรัพย์รายใหญ่ของประเทศได้เริ่มสร้างโครงสร้างพื้นฐานคริปโตอย่างจริงจัง”

ร่างกฎหมายฉบับล่าสุดของรัสเซียแบ่งนักลงทุนออกเป็น 2 กลุ่มหลัก ได้แก่ *‘นักลงทุนที่ไม่ผ่านการรับรอง’* ซึ่งสามารถซื้อคริปโตได้บางรายการที่อยู่ในลิสต์พร้อมผ่านข้อสอบความรู้เบื้องต้น โดยจำกัดจำนวนเงินไม่เกิน 300,000 รูเบิลต่อปี (ราว 5.4 แสนบาท) ผ่านโบรกเกอร์เพียงรายเดียว และ *‘นักลงทุนที่ผ่านการรับรอง’* ซึ่งสามารถลงทุนในวงเงินใดก็ได้ แต่ต้องแสดงความเข้าใจในความเสี่ยง ทั้งนี้ ยังห้ามซื้อเหรียญที่เน้นความเป็นนิรนาม

ในแง่การใช้งาน รัสเซียยังคงห้ามไม่ให้ใช้คริปโตชำระเงินภายในประเทศ โดยอัคซาคอฟกล่าวย้ำเมื่อวันที่ 17 ธันวาคมว่า “คริปโตจะไม่มีวันกลายเป็นสกุลเงินใช้ภายในประเทศ” และว่าการชำระเงินต้องอิงกับ *รูเบิล* เท่านั้น

ธนาคารกลางรัสเซียเคยสนับสนุนแนวทางห้ามตลาดซื้อขายคริปโตโดยสิ้นเชิง แต่จากแรงกดดันด้านเศรษฐกิจและมาตรการคว่ำบาตรจากตะวันตก ทำให้ประเทศหันมาใช้กลยุทธ์ ‘เปิดทางแบบมีเงื่อนไข’ ซึ่งรวมถึงการให้อุตสาหกรรมคริปโตเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งของกลยุทธ์เศรษฐกิจใหม่

ข้อมูลจากบริษัทวิจัย Chainalysis ระบุว่า รัสเซียมีกิจกรรมซื้อขายคริปโตมากที่สุดในยุโรป ด้วยมูลค่าซื้อขายรวมที่สูงถึง 376.3 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (ประมาณ 543 ล้านล้านวอน) ในช่วงกรกฎาคม 2024 ถึง มิถุนายน 2025 ซึ่งมากกว่าสหราชอาณาจักรที่อยู่ที่ 273.2 พันล้านดอลลาร์ นอกจากนี้ ยังพบว่า จำนวนธุรกรรมเกิน 10 ล้านดอลลาร์เพิ่มขึ้น 86% ซึ่งสูงกว่าค่าเฉลี่ยยุโรปถึงสองเท่า และการใช้งานบนระบบการเงินแบบกระจายอำนาจ (DeFi) พุ่งขึ้นเกือบ 8 เท่าในช่วงปี 2025 เทียบกับปีก่อนหน้า

อีกหนึ่งปัจจัยหนุนตลาดคือการเติบโตของ *A7A5* ซึ่งเป็นสเตเบิลคอยน์อ้างอิงรูเบิล โดยมีมูลค่าตลาดทะลุ 500 ล้านดอลลาร์สหรัฐ กลายเป็นหนึ่งใน ‘สเตเบิลคอยน์ที่ไม่อ้างอิงดอลลาร์’ รายใหญ่ที่สุดของโลก ท่ามกลางมรสุมคว่ำบาตร

ด้านอุตสาหกรรมเหมืองขุด รัสเซียตอกย้ำว่า กำลังผนวกธุรกิจนี้เข้าสู่เศรษฐกิจหลัก โดยมัคซิม โอเรชชิน ที่ปรึกษาระดับสูงของเครมลินเสนอว่า *“ควรมองการขุดคริปโตว่าเป็นรูปแบบการส่งออก”* เนื่องจากสามารถสร้างรายได้จากต่างประเทศโดยไม่ต้องนำเหรียญออกนอกประเทศ โดยในแต่ละปี รัสเซียมีรายได้จากการขุดบิตคอยน์(BTC) ราว 1 พันล้านรูเบิลต่อวัน (ประมาณ 183 ล้านบาท) และมีสัดส่วนในการขุดบิตคอยน์ทั่วโลกมากกว่า 16%

แม้เอลวีรา นาบิอูลินา ผู้ว่าการธนาคารกลางรัสเซีย ยอมรับว่า *การขุดคริปโตช่วยสนับสนุนเงินรูเบิล* แต่ก็ชี้ว่าเป็นเรื่องยากที่จะคำนวณแน่ชัดในเชิงสถิติ เนื่องจากมีการขุดในตลาดสีเทาและกรณีเลี่ยงภาษีจำนวนมาก ล่าสุดเมื่อวันที่ 1 พฤศจิกายน 2024 รัสเซียได้ประกาศให้การขุดคริปโตโดยองค์กรถูกกฎหมาย โดยต้องลงทะเบียนกับกรมสรรพากร

ภาคการเงินไม่ยอมน้อยหน้า โดย *สเบอร์แบงก์* ธนาคารพาณิชย์ขนาดใหญ่ของรัฐ เริ่มให้บริการผลิตภัณฑ์ทางการเงินที่เชื่อมโยงกับคริปโต รายงานระบุว่ามีการออกพันธบัตรโครงสร้างร่วมกับคริปโต เช่น บิตคอยน์(BTC), อีเธอเรียม(ETH) และออกผลิตภัณฑ์สินทรัพย์ทางการเงินแบบดิจิทัล(DFA) มูลค่ารวม 1.5 พันล้านรูเบิล (ราว 275 ล้านบาท)

อนาโตลี โปโปฟ รองประธานสเบอร์แบงก์ เปิดเผยว่ากำลังหารือกับธนาคารกลางอย่างใกล้ชิดเพื่อรองรับ *การให้บริการคริปโตอย่างถูกกฎหมาย* พร้อมทั้งใหม่พัฒนาโครงสร้างพื้นฐานบล็อกเชนรองรับระบบภายใน

กฎหมายควบคุมคริปโตของรัสเซียจะมีผลบังคับใช้อย่างเต็มรูปแบบในวันที่ 1 กรกฎาคม 2026 และจะเริ่มลงโทษผู้กระทำความผิดเกี่ยวกับบริการซื้อขายคริปโตผิดกฎหมายตั้งแต่วันที่ 1 กรกฎาคม 2027 เป็นต้นไป

‘ความคิดเห็น’: การเปลี่ยนแนวทางของรัสเซียจากการต่อต้านคริปโต มาเป็นการควบคุมและยอมรับในกรอบกฎหมาย สะท้อนทิศทางใหม่ของประเทศที่ต้องการใช้สินทรัพย์ดิจิทัลเป็นเครื่องมือทดแทนช่องทางเศรษฐกิจแบบเดิมท่ามกลางสถานการณ์ระหว่างประเทศที่ซับซ้อน และยิ่งไปกว่านั้น การมีส่วนร่วมของตลาดหลักทรัพย์ระดับประเทศ, ธนาคารขนาดใหญ่ และการพัฒนาโครงสร้างพื้นฐานบ่งชี้ว่ารัสเซียเอาจริงเอาจังกับ *เศรษฐกิจดิจิทัล* อย่างแท้จริง