วิจัย AI แอบแฝงใน Reddit จุดกระแสถกจริยธรรมออนไลน์รุนแรง

เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์รุนแรงหลังมีการเปิดเผยว่า คณะนักวิจัยจากมหาวิทยาลัยซูริก ได้ดำเนินการทดลองโดยใช้ปัญญาประดิษฐ์(AI) บนชุมชนออนไลน์ Reddit โดยไม่ได้รับความยินยอมจากผู้ใช้งานตลอดระยะเวลา 4 เดือนที่ผ่านมา

การทดลองนี้ดำเนินในกระดาน r/changemyview ซึ่งเป็นพื้นที่อภิปรายความคิดเห็น โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อสังเกตว่า ‘AI’ สามารถโน้มน้าวหรือเปลี่ยนแปลงมุมมองของผู้ใช้งานได้มากน้อยเพียงใดผ่านการแสดงตัวตนในหลากหลายรูปแบบ อย่างไรก็ตาม กระบวนการทั้งหมดเกิดขึ้นโดยไม่มีการแจ้งให้ผู้ใช้งานหรือผู้ดูแลระบบรับทราบเลยแม้แต่ครั้งเดียว ซึ่งก่อให้เกิดคำถามด้าน *จริยธรรม* อย่างหนัก

ประกาศจากผู้ดูแลชุมชนเมื่อวันที่ 26 ระบุว่า AI ถูกออกแบบให้แสร้งเป็นผู้ใช้งานจริงที่มีบทบาทต่าง ๆ เช่น ผู้เชี่ยวชาญในการช่วยเหลือผู้ถูกกระทำ, ผู้รอดชีวิตจากความรุนแรงทางเพศ และแม้กระทั่งผู้ที่ต่อต้านขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคม ส่งผลให้ผู้ใช้งาน Reddit ที่มีประสบการณ์ชีวิตจริงในหัวข้อเหล่านี้อาจรู้สึกถูกล่วงละเมิดโดยไม่รู้ตัว ผู้ดูแลกล่าวว่า “ที่นี่คือชุมชนของ *มนุษย์* การแทรกแซงด้วย AI โดยไม่มีการแจ้งเตือน ถือเป็นการบั่นทอนคุณค่าพื้นฐานของเรา”

การทดลองยังได้วิเคราะห์ข้อมูลจากโพสต์เก่า เพื่อคาดการณ์แนวโน้มทางการเมือง เพศ อายุ และเชื้อชาติของผู้ใช้งาน ก่อนจะสร้างความคิดเห็นแบบ AI ให้สอดคล้องกับโปรไฟล์เหล่านั้น โดยมีหลักฐานในร่างงานวิจัยที่ยืนยันว่าการปรับเปลี่ยนความคิดเห็นเชิงจิตวิทยาเกิดขึ้นโดยตั้งใจผ่าน *AI แบบเจาะจงเป้าหมาย*

เหตุการณ์นี้สะท้อนคำถามสำคัญต่อ *ความรับผิดชอบของ AI* และ *จริยธรรมงานวิจัย* อย่างยิ่ง โดยเฉพาะเมื่อ AI ถูกรวมเข้ากับพื้นที่ที่มีการพูดคุยเรื่องอ่อนไหว การเก็บข้อมูลหรือเข้าแทรกแซงโดยพลการอาจไม่ใช่แค่ละเมิดหลักการวิจัย แต่ยังเป็นการทำลาย ‘ความไว้วางใจ’ ระหว่างผู้ใช้งานกับแพลตฟอร์มอีกด้วย

ในยุคที่เทคโนโลยี AI ยิ่งซับซ้อนและกลมกลืนกับสื่อออนไลน์ ข้อเท็จจริงที่ว่าแม้แต่วงวิชาการยังสามารถทดลองโดยไม่มีกรอบกำกับหรือมาตรฐานที่ชัดเจน ยิ่งทำให้เกิด ‘ความกังวล’ ต่ออนาคตของสังคมดิจิทัล โดยเฉพาะเรื่อง *สิทธิ์ในความเป็นส่วนตัว* และ *ศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์* ที่อาจถูกคุกคามมากขึ้นเรื่อย ๆ

*ความคิดเห็น*: เหตุการณ์นี้อาจกลายเป็นกรณีศึกษาสำคัญที่ผลักดันให้เกิดการร่างกติกาหรือแนวทางควบคุมการใช้ AI ในงานวิจัยอย่างเร่งด่วน โดยเฉพาะในบริบทที่กระทบความรู้สึกหรือข้อมูลส่วนบุคคลของผู้คนจำนวนมากในโลกออนไลน์