คอยน์เบส(Base) กำลังเปลี่ยนคริปโตให้คล้ายระบบการเงินแบบเดิมมากขึ้นหรือไม่?

คอยน์เบส(Coinbase) และเครือข่ายเลเยอร์ 2 ของอีเธอเรียม(ETH) อย่าง ‘เบส(Base)’ กำลังเติบโตอย่างรวดเร็ว ทำให้หลายฝ่ายมองว่าอุตสาหกรรมคริปโตเริ่มมีความคล้ายคลึงกับระบบการเงินแบบดั้งเดิมมากขึ้น ซึ่งสวนทางกับแนวคิด ‘การเงินไร้ศูนย์กลาง’ ที่ซาโตชิ นากาโมโตะเคยวาดฝันไว้

บิตคอยน์(BTC) เปิดตัวครั้งแรกในปี 2009 โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อสร้างระบบการเงินที่ไม่ต้องพึ่งพาตัวกลางที่เชื่อถือได้ แต่เมื่ออีเธอเรียมถูกพัฒนาขึ้นพร้อมกับ ‘สมาร์ตคอนแทร็กต์’ ระบบการเงินบนบล็อกเชนขยายตัวมากขึ้น กระนั้น ปัจจุบันธุรกรรมดีไฟน์(DeFi) ส่วนใหญ่ยังต้องพึ่งพาสเตเบิลคอยน์ เช่น เตเธอร์(USDT) และ USD คอยน์(USDC) ซึ่งถูกควบคุมโดยองค์กรกลาง นอกจากนี้ หลายเครือข่ายเลือกที่จะให้ความสำคัญกับความเร็วและต้นทุนต่ำมากกว่าความไร้ศูนย์กลาง

คอยน์เบสถือเป็นหนึ่งในตัวอย่างที่ชัดเจน โดยแพลตฟอร์มนี้กำลังผลักดันการใช้เบสเพิ่มขึ้น พร้อมกับสร้างรายได้จากการดำเนินงานของเครือข่าย แม้ว่าเบสจะถูกออกแบบให้เป็น ‘ออปติทิสมิกโรลอัป(Optimistic Rollup)’ ที่ทำงานบนอีเธอเรียม แต่ปัจจุบัน คอยน์เบสยังเป็นผู้ดำเนินงานรายเดียวที่ควบคุมธุรกรรมทั้งหมด นำไปสู่ข้อกังขาว่าบริษัทกำลังใช้ข้อได้เปรียบนี้ในการหลีกเลี่ยงกฎระเบียบ KYC และ AML พร้อมกับพยายามสร้าง ‘การเงินดั้งเดิม 2.0’ ผ่านการรวมสเตเบิลคอยน์และกิจกรรมการเงินบนเชน

แม้ว่าผู้สนับสนุนเบสจะยืนยันว่าเครือข่ายนี้จะค่อย ๆ เปลี่ยนไปสู่ความไร้ศูนย์กลางในอนาคต แต่ในปัจจุบัน ยังมีข้อกังขาว่าระบบนี้แทบไม่ต่างจากระบบธนาคารทั่วไป โดยเฉพาะเมื่อล่าสุด คอยน์เบสได้เปิดตัว ‘สินเชื่อค้ำประกันด้วยบิตคอยน์’ ซึ่งทำให้เกิดกระแสวิพากษ์วิจารณ์มากขึ้น ผู้ใช้งานจะต้องฝาก BTC ไว้กับคอยน์เบสเพื่อใช้เป็นหลักประกัน จากนั้นจึงสามารถกู้ยืม USDC ได้ แต่รายได้ทั้งหมดจากกระบวนการนี้ตกอยู่กับคอยน์เบสและเบส ซึ่งทำให้เกิดคำถามว่าระบบนี้แทบไม่แตกต่างจากกลไกการปล่อยสินเชื่อของธนาคารแบบดั้งเดิม

คำถามสำคัญคือ การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้จะเป็นผลดีต่อมูลค่าระยะยาวของอุตสาหกรรมคริปโตหรือไม่? กลุ่มหนึ่งมองว่าการผสานกับการเงินแบบดั้งเดิมเป็นขั้นตอนที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ แต่อีกกลุ่มเชื่อว่าการกระจายอำนาจนั้นเป็น ‘สาระสำคัญ’ ของคริปโต และการรวมศูนย์อาจทำให้คุณค่าดั้งเดิมของสินทรัพย์ดิจิทัลเสื่อมลง ในกรณีที่หน่วยงานกลางสามารถควบคุมเครือข่ายได้ กลุ่มนี้กังวลว่าระบบการเงินบนเชนจะ ‘กลายเป็นเพียงส่วนขยายของระบบธนาคารเดิม’ เท่านั้น

ท้ายที่สุด เส้นทางของเบสและคอยน์เบสสะท้อนให้เห็นว่าอุตสาหกรรมคริปโตอาจเดินออกจากแนวคิดเรื่อง ‘การกระจายอำนาจ’ และนำโมเดลของระบบการเงินแบบเดิมมาใช้มากขึ้น คำถามสำคัญคือ เบสจะสามารถไปถึงจุดที่ไร้ศูนย์กลางอย่างแท้จริงได้หรือไม่ หรือสุดท้ายแล้ว มันจะเป็นเพียงแพลตฟอร์มที่เอื้อต่อข้อกำหนดด้านกฎระเบียบและกลายเป็นสถาบันการเงินที่ใช้บล็อกเชนเป็นโครงสร้างพื้นฐานเท่านั้น