รัสเซียจ่อเอาผิดผู้ขุดคริปโตผิดกฎหมาย จำคุกสูงสุด 5 ปี เริ่มบังคับใช้ พ.ย.นี้

รัฐบาลรัสเซียเตรียมบังคับใช้โทษทางอาญา รวมถึงโทษจำคุกสูงสุด 5 ปี สำหรับผู้ที่ดำเนินการ ‘ขุดคริปโต’ โดยไม่ได้รับการจดทะเบียนตามกฎหมาย โดยมีเป้าหมายเพื่อลดภาระต่อระบบไฟฟ้า สกัดการสูญเสียรายได้ภาษี และดึงภาคอุตสาหกรรมขุดเหรียญเข้าสู่ระบบที่ถูกต้องตามกฎหมาย

กระทรวงยุติธรรมของรัสเซียเสนอแก้ไขกฎหมายอาญาโดยเพิ่มมาตราใหม่ คือ มาตรา 171.6 ซึ่งจะให้มีโทษทางอาญาต่อผู้ขุดคริปโตที่ไม่ได้ลงทะเบียนกับกรมสรรพากรกลาง โดยจะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 1 พฤศจิกายนนี้ หลังจากที่ ‘การขุดคริปโต’ ได้รับการรับรองให้ถูกกฎหมายในประเทศ

ทั้งนี้ กรณีที่บุคคลธรรมดาสร้างรายได้จากการขุดมากกว่า 3.5 ล้านรูเบิล (ราว 5.05 ล้านบาท) หรือสร้างความเสียหายต่อสังคมในระดับที่มีนัยสำคัญ จะต้องเผชิญโทษปรับสูงสุด 1.5 ล้านรูเบิล (ราว 2.16 ล้านบาท), การทำงานบำเพ็ญประโยชน์บังคับ 480 ชั่วโมง หรือโทษจำคุกไม่เกิน 2 ปี หากเป็นการกระทำที่กระทำเป็นขบวนการหรือสร้างรายได้เกิน 13.5 ล้านรูเบิล (ราว 19.46 ล้านบาท) โทษจะเพิ่มเป็นโทษปรับสูงสุด 5 ล้านรูเบิล (ราว 7.21 ล้านบาท), จำคุกไม่เกิน 5 ปี และปรับเพิ่มอีกราว 400,000 รูเบิล (ราว 577,000 บาท)

ช่วงเดือนที่ผ่านมา รัฐบาลกลางได้ประกาศสงครามกับการขุดเหรียญผิดกฎหมาย โดยทลายเครือข่ายขุดเหรียญจากทั่วประเทศ ในเมืองเซนต์ปีเตอร์สเบิร์ก พบคนร้ายบิดเบือนมิเตอร์ไฟฟ้าและใช้งานส่วนตัวตั้งแต่ปี 2018 โดยตรวจยึดอุปกรณ์กว่า 2,700 ชุด และประเมินมูลค่าความเสียหายกว่า 500 ล้านรูเบิล (ราว 72 ล้านบาท) ขณะที่ในเมืองออมส์ เจ้าหน้าที่โรงไฟฟ้าถูกจับกุมหลังรับสินบน 500,000 รูเบิล (ราว 720,000 บาท) เพื่อให้ขโมยไฟไปใช้ และในดาเกสถาน ตรวจพบว่ามีการดัดแปลงห้องเก็บความเย็นให้เป็น ‘ฟาร์มขุดขนาดใหญ่’ แบบลับๆ

ไม่เพียงแค่นั้น ปัญหาการขุดเหรียญยังเริ่มส่งผลต่อคุณภาพชีวิตของชาวบ้านในบางพื้นที่ เช่นที่หมู่บ้านคิริชี ใกล้กรุงมอสโก บริษัท ‘อินเทกรัล’ ใช้กังหันก๊าซเพื่อขุดคริปโตจนเกิดเสียงดังเกินกว่า 50 เดซิเบล สร้างความเดือดร้อนให้แก่ประชาชนที่เริ่มป่วยเป็นโรคไมเกรน มีปัญหาการได้ยิน และสภาพจิตใจถดถอย ทำให้ทางการต้องสั่งปิดการดำเนินงานฟาร์มนั้นเป็นเวลา 30 วัน

แม้ว่ารัฐบาลจะออกนโยบายภาษีเพื่อควบคุมการขุดคริปโตอย่างถูกกฎหมาย โดยกำหนดให้บริษัทต้องชำระภาษี 25% ของรายได้ และบุคคลธรรมดาจ่ายภาษีอัตราก้าวหน้า 13-22% แต่ความเป็นจริงแล้ว การขุดแบบผิดกฎหมายยังแพร่หลาย ผู้ขุดจำนวนมากเลี่ยงการจดทะเบียนเนื่องจาก ‘ภาระภาษีและค่าไฟ’ ที่เพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ทั้งนี้ ผู้ที่ใช้ไฟฟ้าไม่เกิน 6,000 กิโลวัตต์ชั่วโมงต่อเดือนในระดับครัวเรือนยังได้รับการยกเว้นการจดทะเบียน

"ความคิดเห็น" ผู้เชี่ยวชาญในตลาดประเมินว่ามี ‘ฟาร์มขุดใต้ดิน’ ประมาณ 140,000 แห่ง กระจายอยู่ทั่วรัสเซีย โดยไม่มีการรายงานการใช้ไฟฟ้าอย่างเป็นทางการ ซึ่งก่อภาระต่อโครงข่ายไฟฟ้าในประเทศอย่างมหาศาล

หนึ่งในเหตุผลสำคัญที่รัฐบาลรัสเซียแสดงออกเชิงรุกเพื่อแทรกแซง คือ ‘มูลค่าทางเศรษฐกิจ’ มาร์คซิม โอเรสชกิน ที่ปรึกษาเศรษฐกิจอาวุโสของเครมลิน กล่าวว่ารัสเซียควรจัดการขุดคริปโตเป็นอุตสาหกรรมส่งออก และประเมินว่ามีรายได้จากการขุดสูงถึง 1 พันล้านรูเบิลต่อวัน (ราว 144 ล้านบาท) ขณะเดียวกัน สมาพันธ์เหมืองอุตสาหกรรมระบุว่า รัสเซียมีส่วนแบ่งการขุดบิตคอยน์(BTC) มากกว่า 16% ของอัตรา ‘แฮชเรท’ ทั่วโลกในช่วงหน้าร้อน เป็นอันดับ 2 ของโลก

เอลวีรา นาบิอูลลินา ผู้ว่าการธนาคารกลางรัสเซีย เสริมว่า การขุดคริปโตมีส่วนช่วยเสริมความแข็งแกร่งให้กับค่าเงินรูเบิลอย่างมีนัยสำคัญ แม้จะยอมรับว่ากิจกรรมเหล่านี้จำนวนมากยังแฝงอยู่ใน ‘พื้นที่สีเทา’ ที่ยังควบคุมไม่ได้เต็มรูปแบบ

เมื่อรายได้ไม่เข้าสู่ระบบภาษี ทำให้รัฐต้องพึ่งพามาตรการขั้นเด็ดขาดผ่านโทษอาญา เพื่อจัดระเบียบอุตสาหกรรมขุดเหรียญรอบใหม่อย่างมีประสิทธิภาพ — ไปพร้อมกับปกป้องเสถียรภาพระบบพลังงานของชาติในระยะยาว