EU บังคับใช้กฎ MiCA คุมคริปโตเต็มรูปแบบ แต่ DeFi ยังไร้นิยามทางกฎหมาย

สหภาพยุโรป (EU) เริ่มบังคับใช้กฎระเบียบ ‘ตลาดสินทรัพย์คริปโต (MiCA)’ อย่างเป็นทางการ ซึ่งถือเป็นกรอบกำกับดูแลระดับโลกฉบับแรกที่ครอบคลุมอุตสาหกรรมคริปโตทั้งหมด อย่างไรก็ตาม ‘การเงินแบบกระจายศูนย์ (DeFi)’ ยังคงไร้คำจำกัดความที่ชัดเจนทางกฎหมาย ส่งผลให้เกิดความสับสนในวงกว้าง แม้ทางการเตรียมขยายข้อบังคับไปยัง DeFi ภายในปี 2026

MiCA ถูกประกาศใช้เมื่อวันที่ 30 ธันวาคมในปีที่ผ่านมา โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเพิ่มความคุ้มครองนักลงทุน ป้องกันการฉ้อโกง และจัดการเรื่องทุนสำรองของเหรียญที่มีเสถียรภาพ แต่เมื่อเข้าสู่ช่วงสุดท้ายของการดำเนินการในปีนี้ ผู้กำหนดนโยบายของยุโรปกลับหันมาโฟกัสที่คำถามสำคัญว่า ‘DeFi’ จะสามารถรวมอยู่ในกรอบเดิมของการกำกับดูแลได้หรือไม่

วียารา ซาโววา(Vyara Savova) เจ้าหน้าที่ฝ่ายนโยบายของสมาคมคริปโตยุโรป (EUCI) เปิดเผยผ่านรายการ Chain Reaction ของ Cointelegraph ว่า ในปัจจุบัน DeFi ยังตกอยู่ใน ‘ช่องว่างทางกฎหมาย’ โดยกล่าวว่า “ในเชิงทฤษฎี DeFi ถือว่าอยู่นอกขอบเขตของ MiCA แต่หน่วยงานกำกับดูแลยังไม่สามารถนิยามคำว่า ‘กระจายศูนย์’ ได้อย่างเป็นทางการ” พร้อมระบุว่า EU จะเริ่มหารือเพื่อกำหนดเกณฑ์ทางกฎหมายของการกระจายศูนย์ตั้งแต่กลางปี 2026 เป็นต้นไป

อย่างไรก็ตาม ในช่วงเริ่มแรกของ MiCA นั้น ได้มีการกำหนดให้แพลตฟอร์ม DeFi ต้องปฏิบัติตามข้อกำหนดด้านใบอนุญาตและการยืนยันตัวตนลูกค้า(KYC) เช่นเดียวกับสถาบันการเงินแบบดั้งเดิม นำไปสู่กระแสต่อต้านจากภาคเอกชนอย่างรุนแรง ซึ่งทำให้บางข้อกำหนดของ MiCA ต้องระบุข้อยกเว้นไว้ว่า หากเป็นบริการคริปโตที่ ‘กระจายศูนย์อย่างสมบูรณ์’ จะไม่อยู่ภายใต้ข้อบังคับนี้

ส่วนแผนการออกกฎหมายเพิ่มเติมเพื่อต่อเติม MiCA หรือที่เรียกอย่างไม่เป็นทางการว่า ‘MiCA 2’ นั้น ดูเหมือนจะถูกยุติไปแล้ว แม้ประธานธนาคารกลางยุโรป คริสติน ลาการ์ด(Christine Lagarde) จะเคยเสนอประเด็นนี้หลังเกิดเหตุล่มสลายของ FTX แต่มารินา มาร์เคซิช(Marina Markezic) ผู้อำนวยการ EUCI ยืนยันว่า “MiCA 2 จะไม่ถูกผลักดันต่อ” และชี้ว่า มีแนวโน้มที่จะมีการปรับกฎหมายเฉพาะด้านในประเด็นบางส่วน เช่น สเตเบิลคอยน์ แทน

ท่ามกลางความไม่ชัดเจนเกี่ยวกับนิยามและขอบเขตของ DeFi ความสามารถในการบังคับใช้ของ MiCA ยังคงถูกตั้งคำถามจากโครงการ DeFi และนักลงทุนที่ติดตามอย่างใกล้ชิด โดยเฉพาะเมื่อกรอบกฎหมายยังไม่อาจตอบคำถามพื้นฐานที่สุดว่า ‘กระจายศูนย์’ แปลว่าอะไร