แวนเอคยื่นจดทะเบียน ETF โทเคนลิควิดสเตคกิ้งรายแรกของสหรัฐฯ อ้างอิงจิโทโซล(JitoSOL)

บริษัทจัดการสินทรัพย์ระดับโลกอย่างแวนเอค(VanEck) ได้ยื่นเอกสาร S-1 ต่อสำนักงานคณะกรรมการกำกับหลักทรัพย์และตลาดหลักทรัพย์ของสหรัฐ(SEC) เพื่อจดทะเบียนกองทุนรวมซื้อขายแลกเปลี่ยน(ETF) ที่อ้างอิงจาก ‘โทเคนแบบลิควิดสเตคกิ้ง’ โดย ETF ดังกล่าวจะถือครองเพียง ‘จิโทโซล(JitoSOL)’ ซึ่งเป็นโทเคนแบบลิควิดสเตคกิ้งของเครือข่ายจิโท(Jito Network) วางเป้าหมายเป็น ETF ลิควิดสเตคกิ้งรายแรกในตลาดสหรัฐฯ

จิโทโซลเป็นสินทรัพย์ที่ให้ผู้ถือสามารถนำโทเคนของโซลานา(SOL) ไปฝากให้กับผู้ตรวจสอบ(Governor) เพื่อสเตคและรับรางวัลในรูปแบบโทเคนที่มีสภาพคล่องสูง หมายความว่านักลงทุนสามารถถือครองโทเคนเพื่อรับผลตอบแทนจากการสเตคได้ โดยไม่ต้องยอมล็อกสินทรัพย์ไว้แบบเดิม ส่งผลให้ ETF นี้กลายเป็นโอกาสใหม่สำหรับนักลงทุนที่ต้องการเข้าถึงรายได้จากการสเตคโซลานาภายใต้กรอบกฎหมายของสหรัฐ

ETF ตัวใหม่นี้เป็นส่วนหนึ่งของแวนเอคในการขยายผลิตภัณฑ์คริปโตต่อเนื่องจาก ETF บิตคอยน์(BTC) และอีเธอเรียม(ETH) แบบถือครองจริงที่เปิดตัวเมื่อต้นปี อย่างไรก็ตาม การรวม ‘องค์ประกอบของการสเตค’ ไว้ใน ETF ถือเป็นครั้งแรกที่ SEC อาจต้องตัดสินใจในประเด็นนี้โดยตรง ทำให้ตลาดจับตามองเป็นพิเศษ

ก่อนหน้านี้ เมื่อวันที่ 31 กรกฎาคม ทีมพัฒนาโปรเจกต์จิโท ได้แก่ จิโทแล็บส์(Jito Labs) และมูลนิธิจิโท ได้ร่วมกับแวนเอค, บิตไวส์(Bitwise), มัลติเคน แคปิทัล(Multicoin Capital), และสถาบันนโยบายโซลานา(Solana Policy Institute) ยื่นจดหมายขอเสนอแนะแก่ SEC เรียกร้องให้โทเคนประเภท 'ลิควิดสเตคกิ้ง' สามารถถูกรวมในผลิตภัณฑ์ ETF ได้ โดยระบุว่าโทเคนเหล่านี้มีการกระจายสเตคกับตัวตรวจสอบจำนวนมาก ช่วยลดความซับซ้อนในการดำเนินการและยังเพิ่มความปลอดภัยให้มากขึ้น

ในช่วงหลัง SEC มีท่าทีผ่อนคลายขึ้นต่อการสเตค โดยเมื่อเดือนพฤษภาคม เจ้าหน้าที่ของ SEC กล่าวว่าผลตอบแทนจากการสเตคไม่ถือเป็น ‘ธุรกรรมหลักทรัพย์’ หากผลตอบแทนถูกกำหนดโดย ‘โปรโตคอล’ แทนที่จะเป็นบุคคลที่สาม ต่อมาในเดือนสิงหาคม เจ้าหน้าที่บางรายก็ชี้ว่าโทเคนลิควิดสเตคอย่างจิโทโซล อาจถูกตีความว่าเป็น ‘สิทธิครอบครอง’ ไม่ใช่ ‘สัญญาการลงทุน’ อย่างไรก็ตาม ความชัดเจนทางกฎหมายยังคงไม่แน่นอนเนื่องจากเป็นเพียง ‘ความคิดเห็น’ ภายใน

ในความเป็นจริง SEC ยังคงรักษาแนวทางควบคุมที่เข้มงวดในกรณีของการสเตค เช่นในเดือนกุมภาพันธ์ 2023 ได้ปรับคราเคน(Kraken) เป็นเงิน 30 ล้านดอลลาร์ ฐานให้บริการสเตคโดยไม่ลงทะเบียนอย่างถูกต้อง และยังฟ้องร้องคอยน์เบส(Coinbase) ด้วยข้อกล่าวหาเดียวกัน แม้ว่าคดีของคอยน์เบสจะถูกยกฟ้องในเดือนกุมภาพันธ์ที่ผ่านมา

นอกจากนี้ แนวทางการอนุมัติ ETF เองก็ถูกใช้เป็นกลไกในการควบคุมการสเตค โดยในช่วงที่บริษัทยักษ์ใหญ่อย่างบิตไวส์ และฟิเดลิตี้(Fidelity) ยื่นขออนุมัติอีเธอเรียม ETF พร้อมกับแผนสเตคเหรียญเพื่อสร้างรายได้ SEC ได้สั่งให้ลบถ้อยคำเกี่ยวกับ ‘การสเตค’ ออกทั้งหมด ส่งผลให้ต้องปรับเปลี่ยนแผนเพื่อให้ผ่านเกณฑ์

การที่แวนเอคยื่นขอ ETF แบบใหม่ซึ่งอ้างอิงจากจิโทโซล จึงถูกมองว่าเป็นการพยายามหาจุดสมดุลระหว่าง ‘ความก้าวหน้าทางการลงทุน’ กับ ‘ข้อจำกัดด้านกฎระเบียบ’ ความคาดหวังอยู่ที่ว่า SEC จะวางมาตรฐานใหม่หรือไม่ และอาจเป็น ‘สัญญาณ’ ว่าโทเคนแบบลิควิดสเตคกิ้งกำลังเข้าใกล้การยอมรับในระดับสถาบันมากขึ้น ความชัดเจนในครั้งนี้อาจสร้างผลกระทบวงกว้างต่อตลาด ETF คริปโตในอนาคต